notki |
![]() |
biogragiczne |
![]() |
Franciszek Bal (1903-1982)
Franciszek Bal, historyk, wieloletni
profesor Liceum Ogólnokształcącego i dyrektor Zespołu Szkół Ekonomicznych
w Brzesku, urodził się 13 maja 1903 r. w Skomielnej Białej koło Rabki,
w rodzinie rolnika Jana i Elżbiety z domu Mroczek.
Po ukończeniu szkoły
powszechnej w rodzinnej miejscowości, kształcił się w V Państwowym
Gimnazjum w Krakowie w latach 1917-1925, a następnie studiował historię
na Wydziale Filozoficznym na UJ w latach 1925-1929. Po odbyciu służby
wojskowej w Szkole Podchorążych Piechoty w Cieszynie w latach 1929-1930,
pozostawał bez pracy aż do r. 1932. W tym roku podjął pracę jako nauczyciel
kontraktowy historii i j. łacińskiego w Małym Seminarium Misyjnym
oo. Franciszkanów w Niepokalanowie i w Prywatnym Gimnazjum w Sochaczewie,
gdzie uczył do r. 1935. W roku szkolnym 1935/36 pracował w Państwowym
Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. W r. 1936 został
nauczycielem historii i j. polskiego w Państwowym Gimnazjum i Liceum
im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Brzesku, w którym pracował do
wybuchu II wojny światowej. Lata okupacji prof. F. Bal spędził w Skomielnej,
biorąc udział w tajnym nauczaniu i działając w Armii Krajowej. Aresztowany
w 1945 r. został wywieziony w głąb ZSRR, skąd powrócił w lutym 1946
r. W tym roku ponownie podjął pracę nauczycielską w brzeskim Gimnazjum
i Liceum, w którym pracował do 1949 r. Równocześnie, od 1947 r. uczył
w tutejszym Państwowym Gimnazjum Handlowym, które później po różnych
przekształceniach otrzymało nazwę Technikum Ekonomiczne. Od 1949 r.
aż do przejścia na emeryturę prof. F. Bal był jego dyrektorem, a ponadto
nauczycielem historii i propedeutyki. Jako dyrektor położył olbrzymie
zasługi dla rozwoju szkoły. Dzięki niemu poszerzono bazę lokalową,
zorganizowano pracownie chemiczną i towaroznawczą oraz bibliotekę,
a także otwarto internat dla uczniów. W połowie lat 60-tych, dzięki
jego zabiegom przy Technikum Ekonomicznym powołano Zasadniczą Szkołę
Handlową i Zasadniczą Szkołę Zawodową o różnych kierunkach. Po przejściu
na emeryturę F. Bal w latach 1972-1977 nadal uczył w prowadzonej niegdyś
przez siebie szkole w niepełnym wymiarze godzin.
Prócz pracy pedagogicznej
pracował również społecznie w Powiatowej Radzie Narodowej, Zarządzie
Powiatowym Związku Nauczycielstwa Polskiego, Towarzystwie Wiedzy Powszechnej
i Towarzystwie Miłośników Ziemi Brzeskiej.
Dyr. F. Bal był
wielkim przyjacielem młodzieży, bardzo wrażliwym na jej problemy i
trudności materialne, których w tamtych czasach nie brakowało. Zabiegał
u władz o przydziały opału, ciepłej odzieży i obuwia, dbał o właściwe
wyżywienie. Troszczył się też o właściwy poziom wychowawczy i o dyscyplinę.
Jego wielka życzliwość dla młodzieży nie wykluczała faktu, że stawiał
jej wysokie wymagania.
Za wybitną pracę
pedagogiczną i społeczną odznaczony był Krzyżem Kawalerskim Orderu
Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem X-lecia, Złotą
Odznaką ZNP, Medalem XXX-lecia, Srebrną Odznaką za Zasługi dla Ziemi
Krakowskiej oraz wieloma nagrodami resortowymi.
Dyr. Franciszek
Bal zmarł na zawał serca w szpitalu w Rabce 28 maja 1982 r. Pochowany
został na cmentarzu w swej rodzinnej miejscowości - Skomielnej. |